ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ (Σ.Ε.Κ.)

Ρεπορτάζ:esos.gr

Τις θέσεις της για τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ (Σ.Ε.Κ.) κατέθεσε στην  υπ. Παιδείας Άννα Διαμαντοπούλου η Επιστημονική Ένωση Τεχνολογικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης.( ΕΕΤΕΚ)

  Προς την Υπουργό Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων

Κυρία Άννα Διαμαντοπούλου

Ανδρέα Παπανδρέου 37

15180, Μαρούσι      

Αξιότιμη Κυρία Υπουργέ

Με αίσθημα ευθύνης θα θέλαμε να σας καταθέσουμε τις θέσεις μας για το σοβαρό θέμα της βελτίωσης των Σ.Ε.Κ. τα οποία υποστηρίζουν δυναμικά την πρακτική εξάσκηση των μαθητών της Τεχνολογικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης.

 ΕΙΣΑΓΩΓΗ

 Τα Σ.Ε.Κ. ιδρύθηκαν με το Ν. 1566/1985 και λειτούργησαν για πρώτη φορά το σχολ, έτος 1986-87 προκειμένου να στηρίξουν εργαστηριακά τις σχολικές μονάδες Ε.Π.Λ.-Τ.Ε.Λ.-Τ.Ε.Σ.

Με την κανονιστική Υπουργική Απόφαση Γ2/4321/26-10-1988, η οποία υπογράφηκε από τον Υφυπουργό Παιδείας κ. Χάρη Καστανίδη, καθορίστηκαν οι λεπτομέρειες λειτουργίας τους και οι σχέσεις τους με τις σχολικές μονάδες των οποίων οι μαθητές εξασκούνταν στα Σ.Ε.Κ. Η απόφαση αυτή συμπληρώθηκε με την Υπουργική Απόφαση Γ2/6098/13-11-2001 η οποία υπογράφηκε από τον Υπουργό Παιδείας κ. Πέτρο Ευθυμίου και ισχύει μέχρι σήμερα.

Με τη λειτουργία τους τα Σ.Ε.Κ. ήλθαν να καλύψουν ένα μεγάλο κενό, που υπήρχε παλαιότερα, όπου υπολειτουργούσαν μεμονωμένα σχολικά εργαστήρια με ελλιπή εξοπλισμό, χωρίς τη συντήρηση και ανανέωσή του, διοικούμενα από ένα διευθυντή με πολλές διοικητικές υποχρεώσεις οι οποίες δεν είχαν σχέση με την εργαστηριακή διδασκαλία.

Το αποτέλεσμα της κατάστασης αυτής ήταν η παροχή υποβαθμισμένης πρακτικής εξάσκησης στους μαθητές.

Τα Σ.Ε.Κ. συγκέντρωσαν τον εξοπλισμό των επιμέρους σχολ. μονάδων δημιουργώντας άρτια εργαστήρια.

 Τα σπουδαιότερα πλεονεκτήματα του θεσμού των Σ.Ε.Κ. είναι τα εξής:

 1. Η τεράστια οικονομία που επιτυγχάνεται, διότι μαθητές πολλών σχολικών μονάδων εκπαιδεύονται στα ίδια εργαστήρια αξιοποιώντας κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο τον εργαστηριακό εξοπλισμό. Επιπλέον η πολιτεία έχοντας εξασφαλισμένη την δαπανηρή εργαστηριακή υποδομή, μπορεί πιο εύκολα να δημιουργεί νέες σχολικές μονάδες και ειδικότητες, διότι η σπουδαιότερη υποδομή θα υπάρχει.

2.  Η διοικητική δομή του Σ.Ε.Κ. (Δ/ντής, Υποδιευθυντής, Υπεύθυνος τομέα, Υπεύθυνος εργαστηρίου) είναι η κατάλληλη, διότι με αυτήν κατανέμονται καθήκοντα και υποχρεώσεις προς όφελος των εργαστηριακών μαθημάτων. Όλο το εκπαιδευτικό προσωπικό το οποίο υπηρετεί στο Σ.Ε.Κ. είναι επιφορτισμένο με ειδικά καθήκοντα εργαστηρίων όπως, συντήρηση του εξοπλισμού, απογραφή του εξοπλισμού, αγορά αναλωσίμων και εξοπλισμού, προετοιμασία ασκήσεων, με αποτέλεσμα να υπάρχει πληρότητα και εργαστηριακή ετοιμότητα στη διεξαγωγή των ασκήσεων. Η διοικητική δομή του Σ.Ε.Κ. μπορεί εκ πρώτης όψεως να φαίνεται ιδιαίτερα ανεπτυγμένη, θα πρέπει όμως να ληφθεί υπόψη ότι το ωράριο λειτουργίας είναι συχνά πρωϊνό, απογευματινό ή και εσπερινό και τα όργανα διοίκησης κατανέμονται σε αντίστοιχα ωράρια προκειμένου να εξυπηρετούν τις λειτουργικές αυτές ανάγκες.

3. Ο ρόλος του ΣΕΚ. Το ΣΕΚ, ως εκπαιδευτικό κέντρο, περιλαμβάνει εργαστηριακούς χώρους οι οποίοι προσομοιάζουν με τους εργασιακούς χώρους και οι οποίοι βοηθούν τους μαθητές να προσαρμοστούν κατά την διάρκεια των σπουδών τους στο εργασιακό περιβάλλον και τις απαιτήσεις του κάθε επαγγέλματος. Οι καθηγητές των μαθημάτων που γίνονται στο ΣΕΚ, έχουν σαν αποστολή όχι μόνο την διδασκαλία γνώσεων και δεξιοτήτων αλλά και τη μετάδοση επαγγελματικής  νοοτροπίας στους μαθητές, στοιχείο που αποτελεί θεμελιώδες χαρακτηριστικό για την περαιτέρω εξέλιξη τους σαν επαγγελματίες.

Τα Σ.Ε.Κ. αποτέλεσαν βαθιά τομή στη βελτίωση της Τεχνολογικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης έχοντας προσφέρει μέχρι σήμερα πολύτιμες υπηρεσίες και στα Ι.Ε.Κ., τα οποία στις περισσότερες περιπτώσεις δε θα μπορούσαν να λειτουργήσουν χωρίς την ύπαρξη των Σ.Ε.Κ.

Τα καινοτόμα Προγράμματα ΔΑΙΔΑΛΟΣ και ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ οφείλουν κυρίως την επιτυχία τους επίσης στην ύπαρξη των Σ.Ε.Κ.

ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ

Τα σπουδαιότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα τα Σ.Ε.Κ. είναι:

·         Θεσμικά – Διοικητικά

Ο θεσμός στα 22 χρόνια εφαρμογής του εμφάνισε προβλήματα τα οποία δεν επιλύθηκαν έγκαιρα ή καθόλου και δημιουργούν δυσλειτουργίες μέχρι σήμερα. Τέτοια προβλήματα ενδεικτικά είναι ο ορισμός υπευθύνων τομέων και υπευθύνων εργαστηρίων, το διδακτικό ωράριο των υπευθύνων εργαστηρίων και η θητεία τους.

·         Εκπαιδευτικού προσωπικού.

Έλλειψη επιμόρφωσης. Υπάρχει επιτακτική ανάγκη επιμόρφωσης του εκπαιδευτικού προσωπικού στη διδακτική μεθοδολογία και τις νέες τεχνολογίες. Η έλλειψη επιμόρφωσης του εργαστηριακού καθηγητή τον καθιστούν μη ικανό να χρησιμοποιεί τα μηχανήματα του ίδιου του σχολείου του, να γίνεται επικίνδυνος για τον εαυτό του και τους μαθητές, να αποφεύγει να χρησιμοποιεί τον εξοπλισμό, να μην εξασκούνται πρακτικά οι μαθητές και ο εξοπλισμός να απαξιώνεται ή να αχρηστεύεται.

Σήμερα υπολογίζεται ότι υπάρχουν μηχανήματα και συσκευές αξίας πολλών δεκάδων εκατομμυρίων € τα οποία έχουν αγορασθεί πρόσφατα και αρκετά από αυτά δεν χρησιμοποιούνται για τους λόγους που προαναφέραμε.

Επακριβής καθορισμός ανάθεσης διδασκαλίας μαθημάτων, διοικητικών και άλλων καθηκόντων.

Ο ακριβής και δίκαιος καθορισμός ανάθεσης διδακτικού και διοικητικού έργου είναι μια αναγκαιότητα προκειμένου να μην υπάρχουν ενίοτε τριβές μεταξύ των εκπαιδευτικών διαφόρων κλάδων  ώστε να διεξάγεται ομαλά το εργαστηριακό μάθημα.

·         Οικονομικά

Συχνά εμφανίζονται διδακτικές ανάγκες αγοράς αναλωσίμων υλικών, οργάνων κλπ. οι οποίες δεν καλύπτονται λόγω έλλειψης χρημάτων. Τα Σ.Ε.Κ.

ανήκουν κατά κανόνα σε ενιαίες σχολικές επιτροπές οι οποίες, συνήθως, καλύπτουν κατά προτεραιότητα άλλες ανάγκες όπως πληρωμές πετρελαίου, καθαριστριών, ΙΚΑ, ΟΤΕ, ΔΕΗ κλπ.

ΝΕΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η σύγχρονη εκπαιδευτική πραγματικότητα, τα εξαγγελθέντα από το Υπουργείο στο οποίο προΐστασθε ( ίδρυση του Τεχνολογικού Λυκείου, και του Μεταλυκειακού  έτους ειδίκευσης), η σύνδεση με την αγορά εργασίας και την τοπική κοινωνία, αρκετά προγράμματα Δια Βίου Μάθησης, η καθιέρωση του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων απαιτούν, εκτός των άλλων, άρτιες δομές και υποδομές για να στηρίξουν την πρακτική εξάσκηση των μαθητών – εκπαιδευομένων.

·         Τα Σ.Ε.Κ. πρέπει να μετεξελιχθούν και να εκσυγχρονιστούν ώστε να γίνουν βασικά εκπαιδευτικά κέντρα πραγματοποίησης εργαστηριακών μαθημάτων δευτεροβάθμιας, μεταδευτεροβάθμιας Τεχνολογικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης   και εφαρμογής προγραμμάτων Δια Βίου Μάθησης τα οποία απαιτούν πρακτική άσκηση συμβατή με τον εξοπλισμό που διαθέτουν.

·         Η πρακτική άσκηση των μαθητών επιβάλλεται να γίνεται και σε χώρους εκτός σχολείου π.χ. υπηρεσίες του δημοσίου, οργανισμούς, νοσοκομεία, ιδιωτικό τομέα κλπ. με ευθύνη και καθοδήγηση του διδάσκοντος καθηγητή προκειμένου οι μαθητές να έχουν στη διάθεσή τους σύγχρονο εξοπλισμό της αγοράς, πραγματικό εργασιακό περιβάλλον στο οποίο θα κληθούν να εργαστούν.

·         Στα Σ.Ε.Κ., με την υποδομή που διαθέτουν, είναι δυνατόν να κατασκευάζονται προϊόντα τα οποία θα διατίθενται σε δημόσιες υπηρεσίες, δήμους κλπ. σε ιδιαίτερα χαμηλές τιμές, όχι για εκμετάλλευση, αλλά με σκοπό την πρακτική εξάσκηση των μαθητών. Τέτοια προϊόντα και υπηρεσίες μπορεί να είναι π.χ. παγκάκια, κάδοι απορριμμάτων, service σε αυτοκίνητα κλπ. Το σύστημα αυτό έχει εφαρμοσθεί κατά το παρελθόν με επιτυχία από τη Σιβιτανίδειο Σχολή στην οποία κατασκευαζόταν από έπιπλα, ηλεκτροκινητήρες μέχρι αμαξώματα λεωφορείων και πυροσβεστικών οχημάτων.   Η παραγωγή προϊόντων, η παροχή υπηρεσιών, η πρακτική άσκηση στους χώρους εργασίας αποτελούν μια δυναμική διασύνδεση με την αγορά εργασίας η οποία, εκτός των άλλων αυξάνει και την κινητικότητα στην αγορά εργασίας.

·         Τα Σ.Ε.Κ. μπορούν να παίξουν τεράστιο ρόλο στο πλαίσιο του «νέου σχολείου» και του «αειφόρου σχολείου» αφού μπορούν να καταρτίσουν τους νέους στις τεχνολογίες των ανανεώσιμων και ήπιων πηγών ενέργειας, οι οποίες σύντομα θα υποκαταστήσουν τις περιβαλλοντικά επιβαρυντικές μεθόδους παραγωγής ενέργειας. Η χώρα μας πρέπει πολύ σύντομα να αποκτήσει προσωπικό το οποίο θα έχει τις γνώσεις, τις στάσεις και την κατάλληλη συμπεριφορά ώστε να αναπροσανατολιστεί η χώρα προς την πράσινη –αειφόρο ανάπτυξη.

·         Τα Σ.Ε.Κ. επιβάλλεται να λειτουργήσουν ως Επιμορφωτικά Κέντρα ενδοσχολικής εργαστηριακής άσκησης των εκπαιδευτικών με προγράμματα ενταγμένα στο πρόγραμμα της ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ για το οποίο έχετε προβλέψει αυξημένα κονδύλια. Μέχρι σήμερα κανένα τέτοιο πρόγραμμα δεν έχει προβλεφθεί αν και η εργαστηριακή επιμόρφωση είναι απολύτως απαραίτητη στους εκπαιδευτικούς που διδάσκουν εργαστηριακά μαθήματα. Σε ορισμένα ΣΕΚ έχουν γίνει με επιτυχία προγράμματα επιμόρφωσης στην Πληροφορική και επιμορφώσεις σε ποικίλα θέματα ειδικοτήτων.

·         Να θεσμοθετηθεί σχολική επιτροπή για κάθε Σ.Ε.Κ., η χρηματοδότησή της να γίνεται με κωδικό και με βάση τον αριθμό εκπαιδευομένων, τον αριθμό ειδικοτήτων κλπ.

·         Στο θεσμικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία των Σ.Ε.Κ. προτείνεται η θητεία των υπεύθυνων εργαστηρίων να είναι τετραετής, όπως και των άλλων οργάνων διοίκησής τους και για το διδακτικό τους ωράριο να ισχύσουν οι ίδιες διατάξεις που ισχύουν για τους υπεύθυνους εργαστηρίων πληροφορικής και φυσικών επιστημών των γενικών λυκείων η λειτουργία των οποίων είναι κατά κανόνα απλούστερη. 

·         Καθιέρωση υπεύθυνου σύνδεσης εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας, ο οποίος σε συνεργασία με τα όργανα διοίκησης του Σ.Ε.Κ., θα μεριμνά για την εξεύρεση κατάλληλων φορέων για την εξάσκηση μαθητών (δημόσιο, οργανισμοί, εταιρείες κλπ.). Προτείνεται η χρησιμοποίηση των επιμορφωθέντων εκπαιδευτικών των ΓΡΑ.ΣΥ. των οποίων έχει ανασταλεί η λειτουργία.

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΗΣ ΤΕΕ

Η έλλειψη Διεύθυνσης Σπουδών Τεχνολογικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης στην Κ.Υ του Υπ.Π.Δ.Β.Μ.Θ είναι ένα μεγάλο κενό το οποίο έχει αρνητικές επιπτώσεις στην όλη λειτουργία της Τεχνολογικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και στη λειτουργία των Σ.Ε.Κ.

Προτείνεται η άμεση ίδρυση Διεύθυνσης Σπουδών Τεχνολογικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης στην Κ.Υ., η οποία θα αποτελέσει το σημείο αναφοράς για σχεδιασμό, διαχείριση και προώθηση των διαφόρων θεμάτων, εισηγήσεις προς την πολιτική ηγεσία, η οποία θα πρέπει να στελεχωθεί από ικανούς εκπαιδευτικούς  της τεχνολογικής επαγγελματικής εκπαίδευσης με βιωματική εμπειρία του χώρου.

Τα Γραφεία Ε.Ε. η διατήρηση των οποίων, κατά την άποψή μας, είναι αναγκαία, θα αποτελέσουν μαζί με τη διεύθυνση στην Κ.Υ. την διοικητική πυραμίδα η οποία είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη της Τεχνολογικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης. Eάν ωστόσο η κατάργησή τους εμπίπτει σε ένα γενικότερο διοικητικό σχεδιασμό της εκπαίδευσης, τότε στο νέο σχήμα θα πρέπει να προβλεφθούν διακριτές θέσεις προϊσταμένων Τεχνολογικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης με αυξημένα ειδικά προσόντα και αυξημένες δικαιοδοσίες.

Η μακρόχρονη εμπειρία και ενασχόλησή μας στη διοίκηση της Tεχνολογικής Eπαγγελματικής Eκπαίδευσης, σε διάφορα επίπεδα, μας έχει οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι τα ειδικά θέματα του χώρου αυτού πρέπει να τα διαχειρίζονται άτομα τα οποία έχουν βιωματική εμπειρία της Tεχνολογικής Eπαγγελματικής Eκπαίδευσης. Όπου και όταν τα θέματα αυτά τα διαχειρίστηκαν άτομα τα οποία δεν είχαν βιωματική εμπειρία του χώρου (συνήθως στελέχη της γενικής εκπαίδευσης) τα αποτελέσματα υπήρξαν αρνητικά.

Για το θεσμό του Σ.Ε.Κ. και την υποβολή των προτάσεών μας, η Ε.Ε.Τ.Ε.Κ. συγκρότησε ομάδα  εργασίας απαρτιζόμενη από τα εξής μέλη της:

1. Δρ Στυλιανός Καραγιάννης, Προϊστάμενος τμήματος επιστημονικής-παιδαγωγικής καθοδήγησης Δ.Ε. της Π. Δ. Αττικής.

2. Παπαδημητρίου Νικόλαος, Διευθυντής 4^ου Σ.Ε.Κ. Αθηνών.

3. Μπουρλιάσκος Θεόδωρος, Διευθυντής Σ.Ε.Κ. Ραφήνας.

4. Κανελλόπουλος Νικόλαος, Διευθυντής ΕΠΑ.Λ. Χαϊδαρίου.

5. Παπαγεωργίου Ιωάννης, Διευθυντής Σ.Ε.Κ. Ταύρου.

6. Τύρης Αντώνιος, Διευθυντής Σ.Ε.Κ. Ν. Ιωνίας.

7. Παπαγγελής Αθανάσιος, Διευθυντής Σ.Ε.Κ. Κορωπίου.

8. Παπαδοπούλου Αγάπη, Υπεύθυνη τομέα υγείας και πρόνοιας Σ.Ε.Κ. Ιλίου.

Θα θέλαμε να λάβετε σοβαρά υπόψη τις προτάσεις μας οι οποίες είναι προϊόν πολύχρονης εκπαιδευτικής και διοικητικής εμπειρίας στα εν λόγω σχολεία και σύνοψη έγκαιρων επιστημονικών μελετών που έχουμε δημοσιεύσει κατά καιρούς σε ημερίδες και συνέδρια για την Τεχνολογική Επαγγελματική Εκπαίδευση.

 Σας ζητούμε άμεση συνάντηση για προώθηση και επίλυση του προβλήματος των Σ.Ε.Κ., ενόψει της επικείμενης μεταρρύθμισης του Τεχνολογικού Λυκείου την οποία προωθεί το υπουργείο σας.

  Για το ΔΣ

Ο πρόεδρος                                       ο Γενικός Γραμματέας

Κώστας Ανδριανουπολίτης                           Απ. Κοκκόσης