ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

 

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ      ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ

HELLENIC SCIENTIFIC ASSOCIATION FOR TECHNICAL-VOCATIONAL EDUCATION AND TRAINING

Προς τους συνέδρους του Επιστημονικού Συνεδρίου της ΑΣΠΑΙΤΕ με θέμα «Η εκπαίδευση των εκπαιδευτικών της  δευτεροβάθμιας επαγγελματικής και τεχνολογικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα»

ΠΡΟΤΑΣΗ

 ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ο τρόπος εισαγωγής των αποφοίτων της Ανώτερης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (λυκειακής βαθμίδας, ISCED 3) στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση έχει καταστεί μείζον πρόβλημα στη χώρα μας το οποίο επηρεάζει αρνητικά ολόκληρο το εκπαιδευτικό μας σύστημα.

Η παρούσα πρόταση αφορά στη δομή και την αναβάθμιση των δυο κύριων τύπων λυκείου, του Γενικού και του Επαγγελματικού, καθώς και την εισαγωγή των αποφοίτων τους στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Η πρόταση είναι περισσότερο εστιασμένη στο Επαγγελματικό Λύκειο διότι σε όλες τις αλλαγές

και μεταρρυθμίσεις του εκπαιδευτικού μας συστήματος η προσοχή στρέφεται στο Γενικό Λύκειο και η Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση μένει στο περιθώριο και καλύπτει συμπληρωματικά ό,τι «περισσεύει» από το Γενικό Λύκειο. Η περιθωριοποίηση και υποβάθμιση της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης έχουν με τη σειρά τους αλυσιδωτές αρνητικές επιδράσεις σε όλο το εκπαιδευτικό σύστημα.

Είναι αδύνατο να αναβαθμιστεί η ανώτατη εκπαίδευσή μας όταν όλοι, σχεδόν, οι απόφοιτοι λυκείου ανεξάρτητα ικανοτήτων, επιθυμούν να εισαχθούν σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ με απώτερο σκοπό το διορισμό στο δημόσιο.

Είναι αδύνατο να αναβαθμιστεί η εκπαίδευση όταν στην  εκπαιδευτική αλυσίδα υπάρχει, έστω και ένας, αδύναμος κρίκος.

Αποτελεί  πεποίθησή μας ότι ο σχεδιασμός οφείλει να καλύπτει ενιαία τόσο τη Γενική όσο και την Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση και τα όποια μέτρα πρέπει να ανακοινώνονται ταυτόχρονα.

Για τη διαμόρφωση της πρότασης ελήφθησαν σοβαρά υπόψη τα εξής:

1. Η ανάγκη άμεσης αλλαγής του τρόπου εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.

2. Η υπάρχουσα κατάσταση στο εκπαιδευτικό μας σύστημα και κυρίως στο Γενικό και στο Επαγγελματικό Λύκειο.

3. Η επικρατούσα  αντίστοιχη κατάσταση στον Ευρωπαϊκό Εκπαιδευτικό Χώρο.

4. Οι πιθανές αναταράξεις και αντιδράσεις που θα προκληθούν, όπως συμβαίνει συνήθως σε κάθε εκπαιδευτική μεταρρύθμιση.

5. Ο δραστικός περιορισμός των ιδιαίτερων μαθημάτων και των φροντιστηρίων

ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

(προτεινόμενη)

 

Σημείωση: Οι Επαγγελματικές Σχολές (ΕΠΑ.Σ.) του ΥΠΕΠΘ μετατρέπονται σε ΕΠΑ.Λ.,  με όλες τις ειδικότητές τους. Οι ΕΠΑ.Σ. των άλλων Υπουργείων

εντάσσονται στο Σύστημα Αρχικής Επαγγελματικής Κατάρτισης και παρέχουν επαγγελματικό τίτλο, πτυχίο επιπέδου Β΄.

Α΄  ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ

Οι κατωτέρω προτάσεις αφορούν ένα γενικό πλαίσιο αλλαγών για την αναβάθμιση του  ΓΕ.Λ. και του  ΕΠΑ.Λ.

1. Αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών με μείωση της διδακτέας ύλης και προώθηση της καλλιέργειας κριτικής σκέψης και της διαθεματικότητας, λαμβάνοντας υπόψη και τα ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά συστήματα.

2. Ενιαίος εκπαιδευτικός σχεδιασμός με συνοχή για όλες τις βαθμίδες.

3. Αλλαγή της μαθησιακής διαδικασίας με  ελαχιστοποίηση της δασκαλοκεντρικής και ενίσχυση  της μαθητοκεντρικής και ομαδοσυνεργατικής μάθησης . Η ομαδοσυνεργατική μάθηση έχει ευρύ πεδίο εφαρμογής, κυρίως στην Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση, λόγω της εφαρμοσμένης γνώσης και της εργαστηριακής διδασκαλίας.

4. Αναθεώρηση του τρόπου αξιολόγησης, προαγωγής και απόλυσης των μαθητών.

5. Προσαρμογή, και στις τρεις τάξεις, του προφορικού βαθμού στον γραπτό με μέγιστη απόκλιση 3 μονάδες.

6. Αποδέσμευση των Λυκείων από τη διαδικασία πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, προκειμένου να αποκτήσουν την παιδευτική τους αυτοτέλεια και να εκπληρώσουν τους ειδικότερους στόχους τους.

7. Για την απόκτηση απολυτηρίου τίτλου λυκείου (Γενικού και Επαγγελματικού) θα διεξάγονται εξετάσεις ενδοσχολικά σε επίπεδο εκπαιδευτικής περιφέρειας. Οι εξετάσεις αυτές θα περιλαμβάνουν  διαγνωστικά, αξιολογικά τεστ για κάθε μία από τις    Α΄,  Β΄ και  Γ΄ τάξεις με θέματα τα οποία θα λαμβάνονται από κεντρική τράπεζα θεμάτων. Η Τράπεζα αυτή  που θα λειτουργεί στο πλαίσιο του Ενιαίου φορέα εξετάσεων, ο οποίος θα ιδρυθεί και θα οργανωθεί σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα.

8. Καθιέρωση ως απαραίτητο προσόν διορισμού των καθηγητών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Γενικής και Επαγγελματικής) την ετήσια παιδαγωγική τους κατάρτιση, σε όσες ειδικότητες δεν έχει υποχρεωτικά πραγματοποιηθεί.

1. ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ

1.1. Αναβάθμιση του Γενικού Λυκείου.

Είναι κοινά αποδεκτό ότι το Γενικό Λύκειο αποστασιοποιήθηκε από τον μορφωτικό σκοπό που πρέ­πει να υπηρετεί και μετατράπηκε σε ένα χώρο προετοιμασίας των μαθητών για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, με

αποκλειστικό στόχο την επιτυχία τους στις εξετάσεις. Επιβάλλεται η αποδέσμευση του Γενικού Λυκείου από τις εξετάσεις προκειμένου να επανακτήσει τον παιδευτικό-μορφωτικό χαρακτήρα του που είναι ο βασικός του στόχος ως σχολείο παροχής γενικής παιδείας. Το όλο σύστημα του Γενικού Λυκείου επιβάλλει την αποστήθιση και την κατακερματισμένη γνώση, ενώ θα έπρεπε τα χαρακτηριστικά του να ήταν η καλλιέργεια της κριτικής σκέψης και η διαθεματικότητα. Η εισαγωγή στα Πανεπιστήμια και τα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα δεν είναι το αποτέλεσμα ποιοτικής αξιολόγησης αφού οι βαθμοί ως επί το πλείστον μπορούν να θεωρηθούν πλασματικοί υπό την έννοια ότι αντανακλούν την ικανότητα των μαθητών για απομνημόνευση και αναπαραγωγή της γνώσης/πληροφορίας και όχι το επίπεδο καλλιέργειας της κριτικής σκέψης τους. Τα μαθήματα γενικής παιδείας, που δεν εξυπηρετούν την σκοπιμότητα της επιτυχίας στις εισαγωγικές εξετάσεις, είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό απαξιωμένα.

Η κατάταξη των μαθητών μας στις τελευταίες θέσεις, στα βασικά μαθήματα γενικής παιδείας, (διαγωνισμοί PISA) δεν είναι δυνατό να συνεχιστεί.

Με βάση όσων  προαναφέρθηκαν, για την αναβάθμιση του Γενικού Λυκείου προτείνονται και τα εξής:

1.1.2. Ωρολόγιο πρόγραμμα 35 διδακτικών ωρών.

1.1.2. Καθιέρωση τακτικής επιμόρφωσης ετήσιας διάρκειας των εκπαιδευτικών.

1.1.3. Ουσιαστική λειτουργία του ΣΕΠ με βάση την ευρωπαϊκή εμπειρία.

1.1.4. Αύξηση των επιστημονικών πεδίων.

1.1.5. Λειτουργία δυο κατευθύνσεων,  θεωρητική και θετική.

1.1.6. Ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών στη διδασκαλία των μαθημάτων.

1.1.7. Ενσωμάτωση νέων μαθημάτων στο βασικό πρόγραμμα ως υποχρεωτικά όπως πληροφορική, τεχνολογία, αισθητική αγωγή κλπ.

 1.2. Πρόσβαση των αποφοίτων Γενικού Λυκείου στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. 

1.2.1. Οι εισαγωγικές εξετάσεις για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση θα διεξάγονται μετά την απόκτηση του απολυτήριου λυκείου σε 4 μαθήματα, σε κεντρικό επίπεδο και με θέματα κλιμακούμενης δυσκολίας (λ.χ. σε τρεις κατηγορίες δυσκολίας Α, Β, Γ). Τόσο οι περιφερειακές όσο και οι κεντρικές εξετάσεις  θα τελούν υπό την εποπτεία του ενιαίου φορέα που θα δημιουργηθεί, όπως προαναφέρθηκε. Η διεξαγωγή των εξετάσεων αυτών θα γίνεται, κατά τα άλλα, όπως και σήμερα.

Ο τελικός βαθμός πρόσβασης θα συνδιαμορφώνεται κατά 30% από βαθμολογία στο λύκειο και κατά 70% από τη βαθμολογία των εισαγωγικών εξετάσεων. Ειδικότερα το ποσοστό ανά τάξη εντός του λυκείου θα είναι Α΄ τάξη 5%, Β΄ τάξη 10%, Γ΄ τάξη 15%. Ο αυξημένος συντελεστής της Γ΄ τάξης αντικατοπτρίζει και την ανάγκη καθιέρωσης ενός «ισχυρού» απολυτηρίου το οποίο, εκτός των άλλων, επιτρέπει και πρόσβαση στην αγορά εργασίας.

1.2.2. Οι συντελεστές βαρύτητας διατηρούνται και προσδιορίζονται εκ νέου με πιο αντικειμενικά κριτήρια.

1.2.3. Διατηρείται η  βαθμολογική βάση του «10».

1.2.4. Επιλογή τμημάτων για την εισαγωγή σε ΑΕΙ – ΑΤΕΙ από ένα μόνο επιστημονικό πεδίο.

2.  ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ. 

Η Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση στα τυπικά εκπαιδευτικά συστήματα των χωρών της Ε.Ε. παρέχεται  κυρίως στην Ανώτερη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (ISCED 3) δηλ. τη λυκειακή βαθμίδα. Σύμφωνα με γραπτά κείμενα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αλλά και με την ακολουθούμενη πρακτική, στην Ανώτερη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση «διακρίνουμε δύο βασικές κατηγορίες: τη γενική εκπαίδευση, η οποία οδηγεί στη δυνατότητα εισόδου στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και την επαγγελματική εκπαίδευση, η οποία παρέχει προσόντα τόσο σχετικά με την προετοιμασία για τον επαγγελματικό βίο όσο και για την πραγματοποίηση περαιτέρω σπουδών» (European Commission, key data on education 2005, συνημμένο 1 - European Commission, key data on education 2002,συνημμένο 2 - European Commission, key data on education 1999, συνημμένο 3).

Σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία της EUROSTAT, στην Ε.Ε. των 27 το 62,7% των σπουδαστών της Ανώτερης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης φοιτά στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και το 37,3% στη Γενική. (key data on education 2005,συνημμένο 4 ) ενώ σε παλαιότερα στατιστικά στοιχεία, Ε.Ε. των 15,  (key data on education 2002, συνημμένο 5) τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν  54,4% για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και 45,6% για τη Γενική. Η διαφοροποίηση αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι τα πρώην σοσιαλιστικά κράτη της Ανατολικής Ευρώπης είχαν αυξημένα ποσοστά μαθητών στην Επαγγελματική Εκπαίδευση με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Τσεχία όπου το ποσοστό ξεπερνούσε το 80%.

Σημείωση: Γίνεται ιδιαίτερη μνεία ότι η περίπτωση της μη παροχής πτυχίου ειδικότητας και επαγγελματικών δικαιωμάτων από το ΕΠΑ.Λ. (παροχή προεπαγγελματικής εκπαίδευσης, η οποία ανήκει στη γενική εκπαίδευση)  αλλά από ένα μεταλυκειακό έτος ειδίκευσης, σημαίνει κατάργηση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης από όλη τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.

Η αναφορά στον ευρωπαϊκό εκπαιδευτικό χώρο κρίνεται απαραίτητη, διότι τα εκπαιδευτικά συστήματα των χωρών-μελών είναι, εκ των πραγμάτων, υποχρεωμένα να συγκλίνουν και όχι να αποκλίνουν.

Υπενθυμίζεται ότι με τη συνθήκη της Ρώμης, που ισχύει από 1/1/1958, η αρμοδιότητα οργάνωσης και λειτουργίας της εκπαίδευσης – κατάρτισης ανατέθηκε στις κυβερνήσεις των κρατών-μελών της ΕΟΚ. Η ελεύθερη διακίνηση των εργαζομένων ανάμεσα στα κράτη – μέλη της Ε.Ε. που ισχύει από 1/1/1993, η τυποποίηση των επαγγελματικών προσόντων καθώς και η αυξανόμενη οικονομική αλληλεξάρτηση των κρατών – μελών, περιόρισαν

κατά πολύ την αυτονομία των εκπαιδευτικών συστημάτων. Συνεπώς, κάθε εκπαιδευτική μεταρρύθμιση στα κράτη – μέλη οφείλει να συγκλίνει προς το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.

Η παρούσα πρόταση λαμβάνει σοβαρά υπόψη την εκπαιδευτική, κοινωνική-οικονομική κατάσταση της χώρας μας και είναι εναρμονισμένη με τα ευρωπαϊκά πρότυπα στον εκπαιδευτικό χώρο της Ε.Ε. Επιπλέον είναι ευπροσάρμοστη σε μελλοντικές αλλαγές.

2.1. Αναβάθμιση του Επαγγελματικού Λυκείου.

Για την αναβάθμιση του Επαγγελματικού Λυκείου προτείνονται τα εξής:

2.1.1. Διάρκεια σπουδών 

Η διάρκεια σπουδών στα ΕΠΑ.Λ. θα είναι 3 χρόνια κατά τη διάρκεια των οποίων θα παρέχονται προσόντα τόσο σχετικά με την προετοιμασία για τον επαγγελματικό βίο όσο και για την πραγματοποίηση περαιτέρω σπουδών.

2.1.2. Καθορισμός του τεχνολογικού και επαγγελματικού χαρακτήρα του σχολείου.

Ο τεχνολογικός χαρακτήρας του ΕΠΑ.Λ. οφείλει να είναι καθορισμένος, ώστε το σχολείο αυτό  να μην είναι ένα σχολείο «υβρίδιο» του  ΓΕ.Λ.

Οι μαθητές που προτιμούν την επαγγελματική εκπαίδευση, αποζητούν αυτήν ακριβώς τη διαφορετικότητα του επαγγελματικού σχολείου από το γενικό. Σε κάθε περίπτωση η γενική παιδεία θα είναι αναβαθμισμένη και προσαρμοσμένη στις ιδιαιτερότητες επαγγελματικού σχολείου. Ο διττός σκοπός του ΕΠΑ.Λ. μπορεί να επιτευχθεί κυρίως με προσεκτικά σχεδιασμένο ωρολόγιο και αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών. Βεβαίως, το ΕΠΑ.Λ. δεν πρόκειται να φτάσει  το επίπεδο γενικής παιδείας του ΓΕ.Λ. διότι εκεί διδάσκεται αποκλειστικά η γενική παιδεία και το σχολείο αυτό έχει σα μόνο στόχο του τη γενική παιδεία. Σε ότι αφορά στην ισοτιμία ή την ανισοτιμία των δύο σχολείων πρέπει να γίνει σαφές ότι ισοτιμία δεν σημαίνει ομογενοποίηση. Τα δύο σχολεία θα είναι τυπικά και ουσιαστικά ισότιμα διατηρώντας τη διαφορετικότητά τους.

2.1.3. Η παροχή βασικής επαγγελματικής ειδίκευσης μετατρέψιμης και ευπροσάρμοστης στις εκάστοτε αλλαγές της τεχνολογίας.

Αυτό  σημαίνει ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στα μαθήματα που παρέχουν βασικές επαγγελματικές γνώσεις και δεξιότητες, δηλαδή γνώσεις και δεξιότητες που δεν απαξιώνονται με την πάροδο του χρόνου και την εξέλιξη της τεχνολογίας, οι οποίες αποτελούν και το υπόβαθρο για περαιτέρω εξειδίκευση. Η παρούσα πρόταση περιλαμβάνει την εκπαιδευτική διαδρομή Κύκλοι ► Τομείς► Ειδικότητες και σε αυτόν ακριβώς το στόχο αποβλέπει.

2.1.4. Οργάνωση – περιεχόμενο σπουδών.

Α΄ τάξη.

Οι κύκλοι που προτείνονται είναι οι εξής: 1. Μηχανολογίας – Κατασκευών, 2. Ηλεκτρολογίας – Ηλεκτρονικής 3. Εφαρμοσμένων

τεχνών, 4. Γεωπονικός – Χημικός, 5.Υγείας – Πρόνοιας, 6. Οικονομίας – Διοίκησης – Πληροφορικής, 7. Αισθητικής – Κομμωτικής, 8. Ναυτικός – Ναυτιλιακός.

Οι εβδομαδιαίες ώρες των μαθημάτων του τομέα θα είναι 14 και οι ώρες γενικών μαθημάτων 20.

Ποσοστά μαθημάτων κύκλων 40% και γενικών μαθημάτων 60%.

Β΄ τάξη.

Οι τομείς στη Β΄ τάξη είναι οι εξής:

1. Μηχανολογίας 2. Κατασκευών 3. Ηλεκτρολογίας 4. Ηλεκτρονικής 5. Εφαρμοσμένων τεχνών 6. Γεωπονικός 7. Χημικός 8. Υγείας – Πρόνοιας  9. Οικονομίας – Διοίκησης 10. Πληροφορικής και δικτύων Η/Υ 11. Αισθητικής – Κομμωτικής 12. Ναυτικός – Ναυτιλιακός.

Οι εβδομαδιαίες ώρες των μαθημάτων τομέων της  Β΄ τάξης ορίζονται σε 20 και στα γενικά μαθήματα οι ώρες γίνονται 14. Δίνεται έμφαση στα μαθήματα του τομέα διότι το ΤΕ.Λ. πρέπει να  αποκτήσει «χαρακτήρα» επαγγελματικού σχολείου εφόσον  δίνει και πτυχίο με  επαγγελματικά δικαιώματα.

Ποσοστά μαθημάτων τομέων 60% και γενικών μαθημάτων 40%.

Γ΄ τάξη.

Οι ειδικότητες που θα λειτουργήσουν να είναι όλες όσες λειτουργούν σήμερα σε ΕΠΑ.Λ. και ΕΠΑ.Σ., και να προστεθούν νέες, σύγχρονες σύμφωνα και με τις τοπικές ανάγκες. Στις περιπτώσεις που σε κάποιες ειδικότητες δεν προσέρχεται ικανοποιητικός αριθμός μαθητών να γίνεται αναστολή λειτουργίας τους και όχι κατάργησή τους. Η συνεχής ίδρυση-κατάργηση ειδικοτήτων δημιουργεί ασταθές εκπαιδευτικό περιβάλλον και εισάγει λογικές κατάρτισης οι οποίες πρέπει να εφαρμόζονται σε εργατικό και όχι σε μαθητικό δυναμικό.

Οι εβδομαδιαίες ώρες των μαθημάτων ειδικότητας θα είναι 24 και των γενικών μαθημάτων 10.

Ποσοστά μαθημάτων ειδικοτήτων 70% και γενικών μαθημάτων 30%.

Συνολικά σε Α΄, Β΄, και Γ΄ τάξη τα μαθήματα ειδικότητας θα καλύπτουν το 57% του ωρολογίου προγράμματος και τα γενικά μαθήματα το 43% με κάποιες απαραίτητες  αποκλίσεις βέβαια. Υπενθυμίζεται ότι τα μαθήματα τομέων και ειδικοτήτων κάλυπταν στο ΤΕΕ το 70% του ωρολογίου προγράμματος και σήμερα στο ΕΠΑΛ καλύπτουν μόνο το 39%.

Σημείωση: Το κοινό πρόγραμμα σπουδών Α΄ τάξης αποκλείεται στην παρούσα πρόταση διότι το μοντέλο αυτό εφαρμόστηκε στο Τεχνικό Επαγγελματικό Λύκειο (ΤΕΛ) κατά το παρελθόν, εφαρμόζεται με μία παραλλαγή και σήμερα στο ΕΠΑΛ χωρίς επιτυχία.

2.1.5. Φοίτηση – εγγραφή.

Στη Β΄ τάξη  ΕΠΑ.Λ. θα εγγράφονται και μαθητές του Γενικού Λυκείου που έχουν προαχθεί από την Α΄ στη Β΄ τάξη, από τη Β΄ στη Γ΄ καθώς και οι απόφοιτοι, οι οποίοι  θα παρακολουθούν 20 ώρες τα μαθήματα του τομέα τους, και τα μαθήματα του κύκλου τους 14 ώρες. Οι 14 ώρες είναι δυνατόν να

γίνονται σε συνδιδασκαλία με την Α΄ τάξη και όταν ο αριθμός των μαθητών αυτών υπερβαίνει τους 20 τότε θα δημιουργείται αμιγές τμήμα μαθητών που προέρχονται από το γενικό λύκειο. Το σύστημα των αμιγών τμημάτων λειτούργησε παλαιότερα σε ΤΕΛ και ΤΕΣ με επιτυχία.

Στη Γ΄ τάξη οι απόφοιτοι  μετά από ενδοσχολικές εξετάσεις θα λαμβάνουν απολυτήριο( ISCED 3) / πτυχίο (επιπέδου Β΄),  σύμφωνα με την οδηγία 2005/36/ΕΚ. Ο απολυτήριος αυτός τίτλος θα είναι  εκπαιδευτικός και ταυτόχρονα επαγγελματικός και όσον αφορά την εκπαιδευτική του υπόσταση θα είναι ισότιμος με το απολυτήριο του ΓΕ.Λ. το οποίο επίσης ανήκει στο ίδιο επίπεδο ISCED 3. Η ισοτιμία θα οριστεί και με ρητή νομοθετική

διάταξη. Η κοινοτική οδηγία θα ενσωματωθεί σύντομα στο εθνικό μας δίκαιο και τη θέση του επιπέδου 3 (παλαιά κατάταξη), θα πάρει το επίπεδο Β΄.

2.2 Πρόσβαση των αποφοίτων του ΕΠΑ.Λ. στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.

Το σύστημα πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση οφείλει να συνάδει προς τους σκοπούς και το περιεχόμενο σπουδών του ΕΠΑ.Λ. ώστε οι μαθητές να αισθάνονται ότι δεν αδικούνται σε σχέση με τους μαθητές του Γενικού Λυκείου.

Οι δυο τρόποι εισαγωγής που ισχύουν σήμερα διατηρούνται συγκεκριμένα:

 2.2.1. Η πρόσβαση αποκλειστικά στα ΑΤΕΙ  θα γίνεται  με ειδικές πανελλαδικές εξετάσεις σε τέσσερα μαθήματα, δύο μαθήματα ειδικότητας με συντελεστή 3,5, Mαθηματικά  και Nέα Ελληνικά με συντελεστή 1,5 και όπου απαιτείται ειδικό μάθημα με συντελεστή 2.

Η πρόσβαση των αποφοίτων του ΕΠΑ.Λ. θα γίνεται με  ποσοστό που θα αντιστοιχεί στο μαθητικό δυναμικό που σπουδάζει στη Γ΄ τάξη τους σε σχέση με το ποσοστό όλης της λυκειακής βαθμίδας.

2.2.2 Η πρόσβαση στα  ΑΕΙ&ΑΤΕΙ θα γίνεται με τρόπο παρόμοιο με εκείνον του Γενικού Λυκείου, συγκεκριμένα:

Οι εισαγωγικές εξετάσεις για ΑΕΙ&ΑΤΕΙ  θα διεξάγονται μετά την απόκτηση του απολυτήριου και του πτυχίου του ΕΠΑ.Λ. σε 4 μαθήματα, σε κεντρικό επίπεδο και με θέματα κλιμακούμενης δυσκολίας (λ.χ. σε τρεις κατηγορίες δυσκολίας Α, Β, Γ). Τα μαθήματα αυτά θα είναι Νέα Ελληνικά γενικής παιδείας, Μαθηματικά γενικής παιδείας, και δυο μαθήματα ειδικότητας με αυξημένο συντελεστή βαρύτητας. Οι εξετάσεις αυτές θα είναι απολυτήριες και πτυχιακές. Τόσο οι περιφερειακές όσο και οι κεντρικές εξετάσεις  θα τελούν υπό την εποπτεία του ενιαίου φορέα που θα δημιουργηθεί, όπως προαναφέρθηκε. Η διεξαγωγή των εξετάσεων αυτών θα γίνεται, κατά τα άλλα, όπως και σήμερα.

Ο τελικός βαθμός πρόσβασης θα συνδιαμορφώνεται κατά 30% από βαθμολογία στο λύκειο και κατά 70% από τη βαθμολογία των εισαγωγικών εξετάσεων. Ειδικότερα το ποσοστό ανά τάξη εντός του λυκείου θα είναι Α΄ τάξη 5%, Β΄ τάξη 10%, Γ΄ τάξη 15%. Ο αυξημένος συντελεστής της Γ΄ τάξης αντικατοπτρίζει και την ανάγκη καθιέρωσης ενός «ισχυρού» απολυτηρίου και πτυχίου τα οποία, εκτός των άλλων, επιτρέπουν και πρόσβαση στην αγορά εργασίας.

2.2.3. Επιλογή τμημάτων από ένα μόνο επιστημονικό πεδίο αντίστοιχου ή συναφούς με την ειδικότητα που παρακολουθεί ο μαθητής της Γ΄ τάξης.

Σημείωση: Στην περίπτωση 2.2.2. (εισαγωγή στα ΑΕΙ&ΑΤΕΙ) η διαφοροποίηση των συντελεστών βαρύτητας από εκείνους του Γενικού Λυκείου αποτελεί θέμα μεγάλης σημασίας. Η εφαρμογή διαφορετικών συντελεστών βαρύτητας (που ισχύει άλλωστε και εντός του ΓΕ.Λ. στις κατευθύνσεις) θα έχει  μεγάλο όφελος για τους μαθητές των ΕΠΑ.Λ. διότι όταν πετυχαίνουν υψηλές αποδόσεις στα μαθήματα ειδικότητας, μαθαίνουν καλύτερα το αυριανό τους επάγγελμα, χωρίς αυτό να αποβαίνει σε βάρος της εισαγωγής τους στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Αυτό και από μια άλλη σκοπιά

φαίνεται δίκαιο, διότι όπως π.χ. ο μαθητής του ΓΕ.Λ. που θέλει να σπουδάσει στο πανεπιστήμιο μαθηματικός έχει, δικαίως, αυξημένο συντελεστή βαρύτητας στα μαθηματικά κατεύθυνσης έτσι και ο μαθητής του ΕΠΑ.Λ. που θέλει να σπουδάσει στο πολυτεχνείο μηχανολόγος, δικαίως,  πρέπει να έχει αυξημένο συντελεστή στη μηχανολογία.

2.3. Μεταβατικά ενισχυτικά μέτρα για το ΕΠΑ.Λ.

Για την ενίσχυση και την επιτυχία της πρότασης που παρουσιάστηκε θα πρέπει να γίνουν και τα εξής;

2.3.1. Κατάργηση της τεχνολογικής κατεύθυνσης του ΓΕ.Λ.

2.3.2. Κατάργηση όλων των διατάξεων για διορισμό στο δημόσιο που καταργούν στην πράξη το πτυχίο και τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων ΤΕΕ. Ένα παράδειγμα: Όταν γίνονται προσλήψεις διοικητικών υπαλλήλων (γραμματέων) κατηγορίας ΔΕ  στο δημόσιο, ΔΕΚΟ κλπ.   στα απαιτούμενα προσόντα αναφέρονται το απολυτήριο ΓΕ.Λ., του Τ.Ε.Ε./ΕΠΑ.Λ. αντίστοιχης ειδικότητας, του ΙΕΚ αντίστοιχης ειδικότητας κλπ. Επειδή ο διορισμός στο δημόσιο είναι το όνειρο σχεδόν, όλης της ελληνικής κοινωνίας, συμβαίνει το εξής: Προσέρχονται στο διαγωνισμό πολλαπλάσιοι των θέσεων υποψήφιοι, κατά χιλιάδες, οι περισσότεροι των οποίων είναι πτυχιούχοι Ανώτατης Εκπαίδευσης καθώς επίσης και απόφοιτοι των ΙΕΚ (που προέρχονται σχεδόν αποκλειστικά από το γενικό λύκειο) οι οποίοι μάλιστα πριμοδοτούνται με επιπλέον μόρια τα οποία σε πολλές περιπτώσεις είναι καθοριστικής σημασίας, με αποτέλεσμα οι πτυχιούχοι της ΤΕΕ στην πράξη να μη μπορούν να καταλάβουν τις θέσεις της ειδικότητάς τους. Εάν λοιπόν η ειδικότητα την οποία σπούδασαν τρία χρόνια οι μαθητές της ΤΕΕ και οι γνώσεις που αποκόμισαν είναι κοινές στους πάντες τότε η ειδικότητα π.χ. των υπαλλήλων διοίκησης (γραμματέων) δεν χρειάζεται και πρέπει να καταργηθεί. Το ίδιο οφείλει να κάνει η πολιτεία και για αρκετές άλλες ειδικότητες  οι οποίες αποτελούν καταφύγιο των άνεργων πτυχιούχων  Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και άλλων, διότι ο συναγωνισμός είναι άνισος.

Μερικά ζητήματα είναι ιδιαίτερα κρίσιμα για την Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση και η αναβάθμισή της και η επιτυχία της δεν θα κριθεί μόνο από τη καλή δομή της, το καλό περιεχόμενο σπουδών της ή τους καλούς μαθητές της. Όταν σήμερα ο μαθητής της ΤΕΕ, λόγω της υπάρχουσας κατάστασης, δυσκολεύεται-αδικείται στη συνέχεια των σπουδών του και  δυσκολεύεται-αδικείται στην πρόσληψή του στο δημόσιο ιδού δύο βασικοί λόγοι  φυγής των μαθητών από την ΤΕΕ.

2.3.3. Η εισαγωγή αποφοίτων ΕΠΑ.Λ. στις Σχολές υπαξιωματικών ενόπλων δυνάμεων και σωμάτων ασφαλείας θα γίνεται με τρόπο όμοιο με εκείνο των ΑΤΕΙ, όπως περιγράφεται στην παράγραφο 2.2.1.

2.3.4. Αναβάθμιση της συμβουλευτικής και του επαγγελματικού προσανατολισμού στο γυμνάσιο. Το σύστημα παροχής επαγγελματικού προσανατολισμού  στο γυμνάσιο είναι αναποτελεσματικό και απαιτούνται ριζικές αλλαγές.

2.3.5. Καθιέρωση παιδαγωγικής επιμόρφωσης μακράς διάρκειας, και ειδικής επαγγελματικής επιμόρφωσης σε επιχειρήσεις και οργανισμούς. Στόχος της επιμόρφωσης με ενδοεπιχειρησιακό χαρακτήρα είναι η άντληση από το χώρο δουλειάς των απαραίτητων επαγγελματικών γνώσεων, δεξιοτήτων και πρακτικών ώστε ο εκπαιδευτικός να τις μεταδώσει επιτυχώς στους μαθητές με την κατάλληλη προσαρμογή της διδασκαλίας του. Η ένταξη του πρωτοποριακού αυτού είδους της επιμόρφωσης είχε προβλεφθεί από την περίοδο 2000-2002 και είχαν σταλεί σε όλα τα ΤΕΕ ενημερωτικά έντυπα (action plan). Σήμερα που υπάρχουν πολλοί εκπαιδευτικοί της ΤΕΕ που υποαπασχολούνται, λόγω υπεραριθμίας, θα μπορούσαν αυτοί να επιμορφώνονται με κοινοτικά κονδύλια.

2.3.6. Ίδρυση Πειραματικών ΕΠΑ.Λ. στην έδρα και στις πόλεις όπου λειτουργούν παραρτήματα της ΑΣΠΑΙΤΕ.

2.3.7. Καθιέρωση πρακτικής άσκησης των μαθητών σε χώρους εργασίας. Είχε προβλεφθεί επίσης στα πλαίσια του action plan αλλά δεν υλοποιήθηκε.

2.3.8. Βελτίωση του θεσμού της Πρόσθετης Διδακτικής Στήριξης ώστε η ΠΔΣ να αποτελέσει πηγή γνώσης και όχι χώρος απόκτησης προϋπηρεσίας αδιόριστων. Να προστεθούν και τα εργαστηριακά μαθήματα στα διδασκόμενα της ΠΔΣ.

2.3.9. Αλλαγή της εκπαιδευτικής διαδικασίας από μια άλλη, που θα έχει ως επίκεντρο το μαθητή. Όλες οι θεωρίες μάθησης δέχονται ότι μόνο ένα μικρό μέρος της γνώσης ( η βασική γνώση) μεταδίδεται ενώ η πλειονότητα της γνώσης οικοδομείται. Κατά συνέπεια, πρέπει να εκπαιδευτούν οι εκπαιδευτικοί στην ενεργό – βιωματική – συνεργατική μάθηση, στην εκπαιδευτική χρήση των νέων τεχνολογικών, στην καλλιέργεια δεξιοτήτων και γενικά στην εργαστηριακή διδασκαλία. Στο θέμα της επιμόρφωσης, που θεωρείται κομβικό, πρωταγωνιστικό ρόλο οφείλει να παίξει η ΑΣΠΑΙΤΕ, που έχει μακρά παράδοση στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών της ΤΕΕ, αλλά και αρκετά περιφερειακά ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα (ΑΕΙ-ΑΤΕΙ) αξιοποιώντας παράλληλα τα αυξημένα κονδύλια του ΕΣΠΑ.

2.3.10. Κατοχύρωση των επαγγελμάτων και καθορισμός των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων ΕΠΑ.Λ.

2.3.11. Καθορισμός επαγγελματικών δικαιωμάτων σε αρκετές ειδικότητες σχολών των ΑΤΕΙ που δεν έχουν ακόμη επαγγελματικά δικαιώματα, λόγω συντεχνιακών προστριβών με πολυτεχνεία, γεωπονικές σχολές, οικονομικές σχολές κλπ.  Τα τμήματα αυτά συγκεντρώνουν το άμεσο ενδιαφέρον των μαθητών της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης.

2.3.12. Εκσυγχρονισμός του εργαστηριακού εξοπλισμού  και έκδοση νέων προγραμμάτων σπουδών με  αντίστοιχα διδακτικά βιβλία. Συμμετοχή και του Ευγενιδείου Ιδρύματος το οποίο διαθέτει πολυετή παράδοση στη συγγραφή και έκδοση διδακτικών βιβλίων της ΤΕΕ.

2.3.13. Πλήρης αξιοποίηση των κοινοτικών κονδυλίων που προορίζονται για την ΤΕΕ και όχι μεταφορά και κατασπατάληση  σε άλλες τρέχουσες ανάγκες, όπως συχνά συμβαίνει. Να μη δίνονται κονδύλια από επιχειρησιακά προγράμματα του ΥΠΕΠΘ για την ενίσχυση της επαγγελματικής εκπαίδευσης άλλων υπουργείων τη στιγμή κατά την οποία τα υπουργεία αυτά έχουν δικά τους προγράμματα με περισσότερα μάλιστα κονδύλια.

2.3.14. Πλατιά ενημέρωση της κοινής γνώμης σχετικά με το ρόλο της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης για το θεσμό του Τεχνολογικού Λυκείου.

4. Μεταδευτεροβάθμια Επαγγελματική Εκπαίδευση

Η Μεταδευτεροβάθμια (μη Τριτοβάθμια) Εκπαίδευση εφαρμόζεται με επιτυχία από χρόνια σε πολλές χώρες της Ε.Ε. και κατατάσσεται στο εκπαιδευτικό επίπεδο ICED 4. 

Σύμφωνα με τη διεθνή τυποποιημένη κατάταξη της εκπαίδευσης, (ISCED 1997), το εκπαιδευτικό επίπεδο  ISCED 4 ορίζεται ως εξής: «Τα προγράμματα αυτά περνούν από τα όρια που χωρίζουν την Ανώτερη βαθμίδα της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Έχουν ως στόχο τη διεύρυνση των γνώσεων των αποφοίτων του επιπέδου 3 ISCED. Τυπικά παραδείγματα είναι τα προγράμματα που έχουν σχεδιαστεί για να προετοιμαστούν οι φοιτητές για μελέτες σε επίπεδο 5 ή προγράμματα που έχουν σχεδιαστεί για την προετοιμασία των φοιτητών για άμεση είσοδό τους στην αγορά εργασίας.» (key data on education 2002, συνημμένο 6)

Κατά συνέπεια το πρόγραμμα του έτους Μεταδευτεροβάθμιας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης προτείνεται να σχεδιαστεί για την προετοιμασία των φοιτητών για άμεση είσοδό τους στην αγορά εργασίας.

Η Μεταδευτεροβάθμια (μη Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, ISCED 4) μπορεί να σχεδιαστεί και για προγράμματα γενικής παιδείας π.χ. προπαρασκευαστικό έτος για εισαγωγή στα πανεπιστήμια.

Υπενθυμίζεται ότι μετά το εκπαιδευτικό επίπεδο ISCED 4 ακολουθεί το ISCED 5 (σπουδές στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση) και το ISCED 6 (σπουδές Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης που οδηγούν σε Διδακτορικό τίτλο ή Διατριβή).

4.1. Καθιέρωση Μεταδευτεροβάθμιας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης.

Καθιερώνεται Μεταδευτεροβάθμια Επαγγελματική Εκπαίδευση (όχι κατάρτιση) διάρκειας ενός έτους, ενταγμένης στο τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα, εκπαιδευτικού επιπέδου ICED 4. 

Η ίδρυση των εκπαιδευτικών μονάδων  Μεταδευτεροβάθμιας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης έχει στόχο να δώσει επιπλέον ευκαιρίες επαγγελματικής ανέλιξης στους απόφοιτους του ΕΠΑ.Λ. σε εξειδικευμένα θέματα των ειδικοτήτων τους, με την αύξηση των ειδικών γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων. Οι απόφοιτοι των μονάδων αυτών, λόγω της μεγαλύτερης ποσότητας αλλά και ποιότητας ειδικών επαγγελματικών γνώσεων, θα έχουν περισσότερες και καλύτερες ευκαιρίες απασχόλησης δεδομένης της μεγαλύτερης συμβατότητας στις απαιτήσεις του παραγωγικού συστήματος.

Οι εκπαιδευτικές μονάδες παροχής Μεταδευτεροβάθμιας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης θα λειτουργούν με μορφή σχολικής μονάδας, θα στεγάζονται στις εγκαταστάσεις των ΕΠΑ.Λ. και η διδασκαλία των μαθημάτων θα γίνεται από επιμορφωμένους καθηγητές των ΕΠΑ.Λ.

Πρόσβαση στο επίπεδο Γ΄ θα έχουν όλες οι ειδικότητες του ΕΠΑ.Λ. Το περιεχόμενο σπουδών θα περιλαμβάνει μαθήματα ειδικότητας 80% και εφαρμοσμένα γενικά μαθήματα 20%. Τα εφαρμοσμένα γενικά μαθήματα, όπως π.χ. υπολογιστικά μαθηματικά, θα είναι προσαρμοσμένα στα τεχνολογικά μαθήματα ειδικότητας, θα εξυπηρετούν τις ανάγκες των τεχνολογικών μαθημάτων και δεν θα αποτελούν επέκταση της λυκειακής γενικής παιδείας.

Οι απόφοιτοι της Μεταδευτεροβάθμιας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης θα είναι κάτοχοι εκπαιδευτικού τίτλου ISCED 4 και επαγγελματικών τίτλων επιπέδου Γ΄ κατά την οδηγία 36/2005/ΕΚ, και επιπέδου 4 κατά το σύστημα EQF.

Το πτυχίο επιπέδου Γ΄  θα δίνεται,  μετά από εξετάσεις Πιστοποίησης στα πρότυπα των εξετάσεων των ΙΕΚ.

Πτυχίο επιπέδου Γ΄ ορίζεται από την οδηγία 2005/36/ΕΚ, άρθρο 11  ως εξής: Το  «Δίπλωμα που πιστοποιεί ότι ολοκληρώθηκε επιτυχώς: Ι. είτε εκπαίδευση μεταδευτεροβάθμιου επιπέδου, εκτός από την αναφερόμενη στα στοιχεία δ) και ε), διάρκειας τουλάχιστον ενός έτους ή ισοδύναμης διάρκειας υπό καθεστώς μερικής παρακολούθησης, προϋπόθεση πρόσβασης στην οποία αποτελεί κατά κανόνα, μεταξύ άλλων, η ολοκλήρωση του κύκλου δευτεροβάθμιων σπουδών που απαιτείται για την πρόσβαση στην ανώτατη ή ανώτερη εκπαίδευση ή την ολοκλήρωση ισοδύναμης σχολικής εκπαίδευσης στο δεύτερο δευτεροβάθμιο επίπεδο, καθώς και την ενδεχομένως απαιτούμενη επιπλέον αυτού του κύκλου μεταδευτεροβάθμιων σπουδών επαγγελματική κατάρτιση,»

Το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων (EQF)  είναι το πρώτο διεθνές πλαίσιο που σκοπεύει να καλύψει όλο των φάσμα των επαγγελματικών προσόντων: Ανώτατη Εκπαίδευση, Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση, Εκπαίδευση Ενηλίκων και Γενική Παιδεία. Οι 27 χώρες της Ε.Ε. θα πρέπει να συνδέσουν τα εθνικά τους συστήματα επαγγελματικών προσόντων με το πλαίσιο μέχρι το 2010. Το πλαίσιο αυτό θα συνδέει τα εθνικά επαγγελματικά προσόντα με ένα κοινό ευρωπαϊκό σύστημα αναφοράς. Στόχος είναι μέχρι το 2012 όλοι οι νέοι τίτλοι σπουδών που εκδίδονται από ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ε.Ε. να αναφέρουν σε ποιο επίπεδο επαγγελματικών προσόντων του EQF ανήκουν. Μετά την εφαρμογή του συστήματος αυτού κάθε τίτλος σπουδών που εκδίδεται σε μια χώρα θα ισοδυναμεί με τίτλους που εκδίδονται σε άλλες χώρες, με αποτέλεσμα οι ενδιαφερόμενοι να μπορούν να μετακινούνται ευκολότερα σε άλλες χώρες προς εύρεση εργασίας και να ενθαρρύνεται η δια βίου μάθηση. Σύμφωνα με το πλαίσιο EQF, είναι σημαντικότερο το τι γνωρίζει και το τι μπορεί να κάνει κάποιος με τις γνώσεις του, από το πού απέκτησε τους τίτλους σπουδών του.

Η Μεταδευτεροβάθμια Επαγγελματική Εκπαίδευση, όπως αναφέραμε, είναι θεσμοθετημένη στην Ε.Ε. και αποτελεί διακριτό χώρο από την Μεταδευτεροβάθμια Επαγγελματική Κατάρτιση.

Εάν δεν θεσμοθετηθεί η  Μεταδευτεροβάθμια Επαγγελματική Εκπαίδευση η απόκτηση του πτυχίου επιπέδου Γ΄ θα μονοπωληθεί από τα ΙΕΚ (δημόσια και ιδιωτικά), τα οποία έχουν πολύ μικρότερο δίκτυο εκπαιδευτικών μονάδων, οι μαθητές σε αρκετές περιπτώσεις (δίδακτρα, μετακινήσεις κλπ.), θα δυσκολεύονται να αποκτήσουν πτυχίο επιπέδου Γ΄ και οι εργασιακές σχέσεις των διδασκόντων θα είναι επισφαλείς. Η λειτουργία του έτους αυτού δεν σημαίνει κατάργηση των ΙΕΚ, τα οποία θα έχουν, ούτως ή άλλως, περισσότερες ειδικότητες αλλά ο απόφοιτος του ΕΠΑ.Λ. θα έχει δύο επιλογές για την απόκτηση του διπλώματος επιπέδου Γ΄.

Η λειτουργία των μονάδων Μεταδευτεροβάθμιας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης θα απαιτήσει  ένα πρόσθετο λόγο ίδρυσης της Διεύθυνσης Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης στην Κ.Υ. του ΥΠΕΠΘ η έλλειψη της οποίας καταταλαιπωρεί την ΤΕΕ και είναι άγνωστοι οι λόγοι της μη ίδρυσής της μέχρι σήμερα.

4.2. Πρόσβαση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. 

Προτείνεται η εισαγωγή των κατόχων πτυχίου επιπέδου Γ΄ σε ορισμένες, αντίστοιχες ή συναφείς ειδικότητες σχολών ΑΕΙ – ΑΤΕΙ. Οι εξετάσεις στις σχολές αυτές θα γίνονται σε μαθήματα που θα καθορίζουν τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και δεν θα έχουν εξεταστεί στις εξετάσεις Πιστοποίησης του έτους Μεταδευτεροβάθμιας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης. Ο τελικός βαθμός πρόσβασης θα είναι το άθροισμα των βαθμών από τις εξετάσεις στα μαθήματα των σχολών και οι μεταφερόμενες πιστωτικές μονάδες από τα μαθήματα που έχουν διδαχθεί και πιστοποιηθεί οι κάτοχοι του πτυχίου επιπέδου Γ΄.

 Για να εφαρμοστεί η πρόταση αυτή απαιτείται διάλογος και συναίνεση με τα ιδρύματα της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης.

Στο ζήτημα αυτό δεν μπορεί να γίνει περισσότερο αναλυτική η πρόταση διότι ο τρόπος αυτός ενδέχεται να  σχετιστεί με τα ΙΕΚ αλλά και με το μεταλυκειακό -προπαρασκευαστικό έτος για το οποίο γίνεται πολύς λόγος τελευταία.